sexta-feira, 22 de junho de 2012

GUINÉ-BISSAU


Timor-Leste dezenvolve di´ak liu duke Guiné-Bissau

20 de Junho de 2012, 10:24
Guiné-Bissau tinan-tinan sai pior liu tán wainhira halo klasifikasaun iha índise Estadu sira ne´ebé falla, to´o tinan ida ne´e hetan pozisaun ba dala 15 tuir akordu lista ne´ebé aprezenta horseik. 

Lista ne´ebé sai pior liu ba Estadu sira husi mundu mak publika ona iha tinan.tinan husi revista Foreign Policy, ne´ebé elabora hamutuk ho organizasaun Fund for Peace, haree ba iha dadu sira hanesan presaun demográfika, direitu umanu, ekonomia, seguransa ká intervensaun externa.

Iha tinan 2009, Guiné-Bissau aparesia hanesan Estadu poior ba iha pozisaun 27, ho Somália sai líder lista husi Estadu sira ne´ebé hetan falla (lideransa ne´ebé sempre manten nafatin).

Pior klasifikasaun ne´ebé inklui Timor-Leste, no Estadu Língua Portuguesa sira seluk (20.º lugar). Angola sa´e ba iha 55.º lugar.

Iha tinan 2010, Guiné-Bissau tun ba 5 lugares, ba 22.º, Timor-Leste mós sa´e tán ba eskada rua hodi hetan (18.º). Iha lista husi nasaun 60 ne´ebé moris la di´ak, Angola fila ba kotuk nó sai 59.º lugar.

Iha tinan liu ba, wainhira Timor-Leste afasta husi lista negra ne´ebé mak sai nsaun ne´ebé pior liu ba iha pozisaun 20 (23.º), Guiné-Bissau mak sai aat liu ho rezultadu nó nune´e nia sa´e ba 18.º país ninian.

Iha lista nasaun 60 ne´ebé moris la di´ak, Angola regredia mós ba (52.º lugar) nó Mosambike mosu ba iha 57.º lugar.

Iha ranking ba tinan ida ne´e, Guiné-Bissau sa´e ba 15.º lugar, Timor-Leste sai di´ak liu nó agora nia hatan 28.º lugar, Angola fila ba (49.º) nó Mosambike sai melhora pozisaun rua ba (59.º).

Lista ne´ebé halo tiha tuir konta ba indikadór sosiál 12, polítiku nó ekonómiku husi nasaun 177. Guiné-Bissau hetan pontu 99.2, eskala ida ne´ebé bele ba to´o oiha pontu 120 nó wanhira númeru ne´e aas liu tán nasaun sei sai pior.

Somália, Estadu ne´ebé falla husi exelensia, nia hetan pontu 114.9. Timor-Leste to´o ba iha pontu 92.7. Portugál tinan ne´e hetan pontu 34.2 nó Brazíl 64,1.

Lusa/Fim

saponoticias